Onderzoek

   

Kwalitatieve onderzoeksmethoden

Kwalitatief onderzoek leren doen heeft invloed gehad op mijn werk als psychotherapeut: ik ben er meer onderlegd en systematischer door geworden in het opbouwen van mijn klinische hypothesen, en minder ’top-down’ in mijn interpretaties. In dezelfde mate werden mijn vaardigheden en interesses als onderzoeker beïnvloed door mijn psychotherapie-ervaringen en -theorieën.

Sindsdien heb ik een cursus op academisch niveau ontwikkeld en deze aan de Webster University gegeven voor het begeleiden van studenten met betrekking tot kwalitatieve methodes, met de epistemologische, theoretische en ervaringsgerichte interface van psychotherapie en kwalitatieve methoden als centraal thema. De studenten waren enthousiast over deze cursus en ik denk dat het een ongelooflijk handige manier is om hun te leren hulpverlener-onderzoeker te zijn, en om kritischer na te denken over al het werk dat ze doen, of het nu gaat om klinisch werk of onderzoekswerk.

Ik ben vooral enthousiast over het gebruik en het doceren van Interpretative Phenomenological Analysis (IPA), waarover u kunt lezen op http://www.ipa.bbk.ac.uk/. Er is zoveel te zeggen over IPA, en op die site wordt alles erover gezegd. Ook is er een lijst van literatuur en boeken om IPA te leren beoefenen. Ik ben de Nederlandse landcoördinator voor IPA-beoefenaars, en nieuwe leden zijn welkom.

Huidig onderzoek naar ouderschap

Naast het begeleiden en het samenwerken aan verschillende onderzoeksprojecten van studenten en collega’s, ben ik op dit moment pilotinterviews aan het analyseren en plan ik een internationale studie over de invloed van het leven in intentionele gemeenschappen op de ervaring van ouder zijn. We weten dat een sociaal netwerk belangrijk is voor ouders. We weten echter niet zoveel wat ervoor zorgt dat de ene ouder in staat is om gebruik te maken van het netwerk, en wat maakt dat de andere ouder voelt dit niet te kunnen, bijvoorbeeld als gevolg van gevoelens van schaamte. Maar we weten ook niet hoe het voor ouders is als een heel nieuwe vorm van gemeenschap wordt opgezet, doelbewust – of dat nu een gedeelde ideologie, visie of levensstijl is – compleet met nieuwe waarden en normen.

Wat ik heb gezien in de verkennende fase van dit project is dat dit een dramatische impact op het ouderschap kan hebben, en een waarvan het nuttig is om deze beter te begrijpen als we willen begrijpen wat het is dat ouders nodig hebben in de context van de breder maatschappij – een vraag waar veel nieuwsgierigheid naar en zorg over bestaat! Meer over dit project wordt hier in het najaar van 2012 gepubliceerd.

Promotieonderzoek over seksualiteit

Voorafgaand aan mijn huidige onderzoek was mijn promotieonderzoek mijn belangrijkste onderzoek tot dan toe. Het ging hier om een kwalitatief onderzoek naar de ervaring van seksueel rollenspel waarbij er sprake is van ‘power exchange’, bekeken vanuit een psychodynamisch perspectief, met gebruikmaking van Interpretative Phenomenological Analysis (IPA). In mijn promotieonderzoek heb ik onderzocht hoe schijnbaar onaangepast seksueel rollenspel in feite niet alleen aangepast maar soms zelfs een emotioneel helende werking kon hebben. Dit onderzoek gaf een interessant voorbeeld van de verrassende en onverwachte manieren waarop psychologische veerkracht werkt en hoe geleefde ervaring vaak de beperkende en vaak moraliserende grenzen van normatieve theorieën van de menselijke ontwikkeling trotseert.

Hier is een samenvatting van mijn proefschrift, even als een artikel gebaseerd op een van de analytische hoofdstukken (single case study).

PhD summary: A-psychological-exploration-of-kinky-sex

The Psychodynamics of Consensual Sadomasochistic and Dominant- Submissive Sexual Games

 

Andere onderzoeksprojecten

Sinds ik mijn promotie afgerond heb, ben ik betrokken bij twee onderzoeksprojecten. Een ervan was een IPA-studie naar de ziekte van Juvenile Huntington, als onderdeel van een Europese studie om te kijken naar de ervaring van ouders met kinderen die lijden aan deze ziekte.

Het andere project was een internationale samenwerking met een groep vrouwelijke collega’s waarbij, gebruikmakend van Haugs Memory Work-techniek, een scala aan epistemologische en methodologische vraagstukken werd verkend. Dit leidde tot een presentatie en een publicatie en tot veel levendige discussies als: wat is ‘memory’, wat is echt versus wat is samengesteld, en andere, soortgelijke zaken. We dachten dat we geografische afstanden zouden kunnen overbruggen en dat onze groep met behulp van moderne ICT door kon blijven gaan, maar uiteindelijk bleek dit niet mogelijk. We publiceerden een artikel over onze ervaringen in dit tijdschrift over kwalitatieve onderzoeksmethoden: Memory work.2012